Requiem for a lasting nightmare

There is an idea of a Patrick Bateman; some kind of abstraction. But there is no real me: only an entity, something illusory. And though I can hide my cold gaze, and you can shake my hand and feel flesh gripping yours and maybe you can even sense our lifestyles are probably comparable... I simply am not there.

Δεν είμαι τίποτε περισσότερο από ένα σώμα που φλερτάρει με την αποσύνθεση, ντυμένο με την εικόνα που ο περίγυρός μου—συχνά με τη δική μου βοήθεια—έχει πλάσει για μένα. Εάν κάποια μέρα σταματούσα να τροφοδοτώ αυτή την εικόνα, να επιβεβαιώνω την ύπαρξή της με τα λόγια και τις πράξεις μου καθημερινά ή αν απλά ο ίδιος αυτός περίγυρος που τώρα τη λατρεύει, έπαυε να έχει συνείδηση αυτής, ωσάν να ήταν αυτή αόρατη ή να μην υπήρξε ποτέ, τότε μήπως κι εγώ θα έπαυα να υπάρχω; Θα μου ‘μενε βέβαια ένα σώμα, το ατελές, το φθαρτό και άσχημο αυτό υποψήφιο κουφάρι που σέρνω μαζί μου τα τελευταία 28 χρόνια, αλλά κάτι μου λέει ότι η φθορά του θα επιταχυνόταν ραγδαία χωρίς τη ζωογόνο πνοή της εικόνας που το έντυνε μέχρι εκείνη τη στιγμή. Ένα σώμα από μόνο του είναι απλά ένας κινούμενος σάκος ιστικών συνόλων που εκτελεί τις βασικές λειτουργίες για τις οποίες έχει προγραμματιστεί...Τρώει, πίνει, χέζει, γαμεί κοκ. Ένα σώμα από μόνο του δεν είναι ούτε ευτυχισμένο, ούτε δυστυχισμένο και δεν το απασχολεί κανένα γελοίο κυνήγι παρά μόνον αυτό της παράτασης της επιβίωσής του. Όταν αυτή δεν μπορεί άλλο να παραταθεί, τότε και πάλι δεν το αφορά η ευτυχία ή η δυστυχία...Η στιγμή που το σώμα παραδίδεται στον μεταβολισμό των πτωματοφάγων όντων γύρω του δεν επιφυλάσσει κούφιες τυμπανοκρουσίες, παρά το ότι θα μπορούσε ίσως να χαρακτηριστεί ως η λιγότερο μοναχική, αλλά και η περισσότερο «αλτρουιστική» στιγμή της ζωής του.

Εάν έχω κάποια συνείδηση του εαυτού μου, αυτή προέρχεται από το είδωλο αυτού, όπως αυτό εκπέμπεται από το σύνολο των ανθρώπων που με περιτριγυρίζουν. Εάν κάποιος τους ρωτούσε για μένα, θα άκουγε μια σειρά καλών ή άσχημων χαρακτηρισμών που θα του έδιναν μια αρκετά σαφή αντίληψη του πως ακριβώς μοιάζει αυτό το είδωλο. Και, κατά πάσα πιθανότητα, θα άκουγε περισσότερα θετικά «φορτισμένα» επίθετα απ’ ό,τι αρνητικά...Βλέπετε, 28 χρόνια σκληρής δουλειάς δεν είναι και λίγα για το χτίσιμο μιας παραπάνω από ικανοποιητικής στην όψη εικόνας. Δε λέω, βέβαια, σ’ όλο αυτό το διάστημα υπήρξε και «εξωτερική βοήθεια». Είτε το ήθελα είτε όχι, πάντα υπήρχε κάποιος πρόθυμος να προσθέσει μικρές ή μεγάλες πινελιές σ’ αυτή. Το γεγονός αυτό κάθε άλλο παρά με ενοχλούσε βέβαια! Είναι αλήθεια ότι όταν άφηνα κάποιον να βάλει το δικό του λιθαράκι στο είδωλό μου, όταν του επέτρεπα να το φέρει λιγάκι ή όσο μπορούσε στα μέτρα του, αυτό του έδινε την ψευδαίσθηση ότι με γνώριζε καλύτερα. Κάτι που με τη σειρά του ήταν κρίσιμης σημασίας στο παιχνίδι της ύπαρξης και της ανυπαρξίας...Όσο περισσότερο θεωρούσαν ότι με γνωρίζουν, σφυρηλατώντας το είδωλό μου στα μέτρα τους, τόσο περισσότερο η ίδια μου η ύπαρξη θεμελιωνόταν στις συνειδήσεις τους και άρα και στη δική μου.

«Ειδωλοποιούμαι» άρα υπάρχω...Ένα αν μη τι άλλο γοητευτικό παιχνίδι που μπορεί να κρύβει πολλές εκπλήξεις, εφόσον κανείς δεν έχει τον απόλυτο έλεγχο του ειδώλου του. Ένα παιχνίδι που θέλει προσοχή, υπομονή και επιμονή...Απαιτεί από τον παίκτη συνεχή χρήση των εργαλείων με τα οποία συνηθίζει να σμιλεύει την υπερπολύτιμη για την ύπαρξή του εικόνα. Ένα παιχνίδι που όμως κρύβει μια παγίδα : Την ίδια τη συνείδηση του ότι πρόκειται για παιχνίδι! Οι περισσότεροι παίκτες δεν έχουν αυτή τη συνείδηση κι έτσι το παιχνίδι τους εξελίσσεται ομαλά. Συνεχίζουν βέβαια να τρώνε, να πίνουν, να χέζουν και να γαμούν, ταυτόχρονα όμως απολαμβάνουν την ευχαρίστηση—μερικοί το ονομάζουν «ευτυχία»—που τους προσφέρει η επαφή με το είδωλό τους—μερικοί το ονομάζουν «ταυτότητα», «προσωπικότητα», «επιθυμίες» κλπ. Δεν είναι ακριβώς η άγνοια που τους κάνει ευτυχισμένους...Είναι περισσότερο το ότι δεν έχουν συναίσθηση της άγνοιάς τους αυτής. Η διαφορά είναι λεπτή αλλά, κατά τη γνώμη μου, κρίσιμη!

Πότε ένας παίκτης θα έχει πρόβλημα λοιπόν; Μα όταν συνειδητοποιήσει ότι όλη η ζωή του είναι απλά ένα παιχνίδι. Όταν καταλάβει ότι η ύπαρξή του περιορίζεται στις εικόνες που έφτιαξε γι’ αυτόν ο κοινωνικός του περίγυρος. Θα μπορούσε τώρα κάποιος να πει «Ε, και ποιο το πρόβλημα, βρε αδερφέ; Δεν μπορεί απλά να συνεχίσει να...παίζει όπως πριν;». Θα μπορούσε βέβαια να 'ναι κι αυτό μια λύση. Το πρόβλημα όμως είναι ότι ο παίκτης μας γίνεται ο—μοναδικός—κάτοχος μια τρομακτικής γι’ αυτόν αλήθειας : Ότι δεν υπάρχει καν έξω από την εικόνα αυτή! Και εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με κάποιο «δίλημμα» ούτε με κάποια «σύγκρουση επιθυμιών» ή «προσωπικοτήτων». Δεν βρίσκεται από τη μια μεριά ο ψεύτικος εαυτός κι από την άλλη, φρέσκος φρέσκος, ο πραγματικός να τον περιμένει. Από τη μια μεριά στέκει η απατηλή εικόνα που επιμελώς αυτός και οι άλλοι δημιούργησαν κι από την άλλη...το απόλυτο κενό, μια ύπαρξη παρατημένη, ακατέργαστη και σχεδόν...απάνθρωπη.

Για μένα, το να είμαι ο μοναδικός κάτοχος αυτής της αλήθειας δεν ήταν και πολύ ευχάριστο. Θα ‘ναι ίσως στη φύση του ανθρώπου να μην μπορεί να μένει για πολύ ο μοναδικός κάτοχος καμιάς αλήθειας. Έτσι ίσως εξηγείται το γεγονός ότι γεννήθηκε μέσα μου η επιθυμία να τη μοιραστώ. Να τη μοιραστώ με τους φίλους, τους συγγενείς, τους συναδέλφους, τους γνωστούς μου. Κάτι που όμως θα είχε τραγικές συνέπειες στην ύπαρξή μου την ίδια...Εάν τίθεται λοιπόν κάποιο δίλημμα στην όλη υπόθεση δεν είναι άλλο από αυτό : Να επιλέξω μια ζωή μέσα στο ψέμα με την επίγνωση ότι παίζω ένα παιχνίδι ειδώλων ή να μοιραστώ την αλήθεια με τον περίγυρό μου, καταστρέφοντας το είδωλο και μαζί και την ύπαρξή μου; Ως κάτοχος της αλήθειας, προσπαθώ να σκεφτώ έναν τρόπο για να τη βγάλω καθαρή! Και οδηγούμαι μονίμως σε αδιέξοδα! Συνειδητοποιώ δε ότι, παρά τις φιλότιμες προσπάθειές μου, δεν είναι εύκολο να βάλω ένα νου που ήταν τόσα χρόνια σε αδράνεια, ένα νου σχεδόν ανύπαρκτο να σκεφτεί...Αντιθέτως, σκέφτομαι όπως ακριβώς θα σκεφτόταν το απατηλό μου είδωλο και οι λύσεις που μου ‘ρχονται στο μυαλό είναι λύσεις που θα πρότεινε αυτός, ο ψεύτικος εαυτός μου που τόσο αντιπαθώ. Θα πει κάποιος : «Μα αν αυτό το είδωλο είναι το μόνο που υπάρχει, αν αυτό σκέφτεται κι αυτό ενεργεί, τότε δεν μπορεί παρά να ‘ναι αυτό το αληθινό!». Κι όμως, αυτή ακριβώς είναι η κατάρα της συνειδητοποίησης : Το είδωλο, πανίσχυρο μεν, κραυγάζει ανελέητα και διαρκώς την απατηλή του φύση. Μοιάζει σαν ξαφνικά να ανακαλύπτεις ότι ζούσε μέσα σου ένας άλλος, που, παρ’ όλο που συνεχίζει να μιλάει με το στόμα σου και να σκέφτεται με τον εγκέφαλό σου, τον νιώθεις σαν κάτι ξένο και βλαπτικό, κάτι απ’ το οποίο θες να απαλλαγείς άμεσα και πάση θυσία.

Γνωρίζω ότι ο ανωτέρω φαύλος κύκλος δεν θα διαρκέσει για πολύ. Αργά η γρήγορα η αποστροφή μου για το είδωλο θα κυριαρχήσει και το βήμα προς την ανυπαρξία θα γίνει, προς έκπληξη ίσως όσων εξακολουθούν να πιστεύουν και να θαυμάζουν το είδωλο αυτό. Γι’ αυτούς θα μείνει πλέον μόνο η ανάμνηση του ειδώλου κι εγώ θα ‘μαι ανύπαρκτος πια. Και θα ‘ναι περισσότερο ένα βήμα λύτρωσης αυτό, παρά αυτοκαταστροφής. Λύτρωσης και, γιατί όχι, γνώσης. Να ‘ναι άραγε ένα από τα διδάγματα του παιχνιδιού ότι η πραγματική ελευθερία ταυτίζεται με την ανυπαρξία; Κι αν ναι, ποιος αρρωστημένος νους σκέφτηκε άραγε ότι θα ‘ταν χρήσιμη μια τέτοια απάντηση ένα βήμα πριν το κενό; Όπως και να ‘χει, εγώ δεν θα μπορέσω να διαδώσω την απάντηση...αν υπάρχει κάποια...